Luchtwegproblemen konijn

Ziekten van de luchtwegen komen regelmatig voor bij konijnen. In een groot aantal gevallen speelt de bacterie Pasteurella multocida een rol. Dit is waarschijnlijk de meest verspreide infectieziekte bij konijnen. Het gaat rond in elke konijnenkolonie die je ziet. Sommige “families” konijnen schijnen meer weerstand te hebben dan andere. De ziekte kent talrijke zeer diverse ziektebeelden en symptomen. Kenmerken van al deze aandoeningen binnen deze groep is de aanwezigheid van de pusvormende Pasteurella-bacterie. De symptomen zijn afhankelijk van het orgaansysteem waar de infectie veroorzaakt. Zeer veel gezonde konijnen hebben de Pasteurella bacterie bij zich zonder ziek te worden. Bij het versterken van weerstand kan de bacterie wel leiden tot ziekteverschijnselen. Behalve Pasteurella kunnen ook andere bacteriën, voeding, stress, huisvesting, gebrek aan beweging en andere infecties/abcessen een oorzaak zijn voor problemen met de luchtwegen.

Wat zijn de symptomen?

De symptomen kunnen heel divers zijn. Het is belangrijk om op tijd naar de dierenarts te gaan voor een juiste diagnose en behandeling. Tijdige behandeling kan chronische problemen voorkomen.

Neus

Het meest overtuigende, herkenbare hierboven is een conditie die “snot” wordt genoemd, met niezen, natte neus, en vieze voorpootjes van het rossenonderzoek van de rommel die zich op/rond de neus ophoopt.

Verlengen

Vanuit de neusslijmvliezen kunnen de bacteriën gemakkelijk doordringen in de longen. Bij vatbare konijnen kan de bacterie en acute longontstekingen snel en agressief met antibiotica behandeld worden. Onbehandelde konijnen kunnen binnen 24 uur aan de infectie overlijden.

Ogen

Een meer chemische vorm van Pasteurella komt voor in de vorm die onder meer natte ogen veroorzaakt met een witte slijmerige erin. Vaak wordt ook de traanbuis ontstoken. Als mannen op de binnenste ooghoek drukken waar de traanbuizen beginnen, kunnen mannen vaak grote hoeveelheden witte “kaas” naar buiten in het oog duwen. Het zal duidelijk zijn dat alleen een oogzalfje in dat geval onvoldoende zal zijn om de bacterie ook uit de traanbuizen en de traanzak te verdrijven.

Oren en middenoor

Vanuit de neus en mondholte kan de bacterie via de buis van Eustachius gemakkelijk het middenoor bereiken. Daar kan het dan een middenoorontsteking veroorzaken, die ernstig vaak en lastig te bestrijden is. Omdat de bacterie door het afweersysteem van het konijn omhuld wordt door een dikke puslaag ontstaat er snel een abces. Dit abces kan naar buiten doorbreken maar ook naar het binnenoor. Daar wordt het evenwichtsorgaan vervolgens opgelost. Het konijn houdt van de kop scheef en kan rondtollen omdat het niet langer in staat is zijn evenwicht te bewaren en al draaiend in paniekstoornissen. Vrij typisch is in het beginstadium de “tic” die mannen in de ogen ziet. Bij deze zgn. nystagmus draait het oog continue langzaam naar opzij weg om vervolgens met een snelle slag weer in de normale stand te komen. Via de gehoor- en evenwichtszenuwen kan de bacterie opkruipen richting hersenen en uitmonden in fatale hersenvliesontsteking. Door de pusvorming is deze vorm bijzonder lastig te bestrijden. Alleen wanneer mannen direct bij de eerste symptomen van een scheve kop al directe start met de behandeling heeft het konijn een betaalbare kans op genezing.

Bloedbaan

Ook besmettelijke bloedvergiftiging (ziekte die zich door het bloed verspreidt), longontsteking, pusophoping, melkklierontsteking en baarmoederontsteking kunnen tot de dood leiden. Aan de buitenkant ziet men alleen een sloom en vooral bijzonder ziek konijn zonder verdere opvallende andere producenten.

Huid

Abces onder de kaak vanuit ontstoken kieswortels en gebitsafwijkingen zoals scheefgroeiende tanden. In dit specifieke geval lijkt het erop dat het konijn een probleem heeft. In werkelijkheid zijn hier de tanden niet de oorzaak, maar slechts een oorzaak. Ook natte en smetterende plekken die geïnfecteerd raken, kapotte hakgewrichten (sorehocks), zijn ook Pasteurella symptomen. Ook bijt- en operatie wonden kunnen mits niet direct zorgvuldig behandelen zeer snel geen etteren tgv. een infectie met deze bacterie.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Op basis van de ziektegeschiedenis, lichamelijk onderzoek, röntgenfoto's en kweek kan een diagnose worden gesteld. Een grondige inspectie is alleen mogelijk onder narcose. Er zal per dier worden bepaald wat de beste methode is.

Waaruit bestaat de behandeling?

Verschillende symptomen eisen een verschillende aanpak. Behandeling kan bestaan uit schoonspoelen van de traanbuis, schoonhouden van de huid rondom de ogen, oogzalf, antibiotica en ontstekingsremmers. Eventuele problemen dienen te worden verholpen.

Hoe kunnen luchtwegproblemen worden voorkomen?

Zorg voor een goede huisvesting: niet op de tocht, goede omgevingstemperatuur (niet te warm of koud) en een schoon hok zonder ammoniakdampen van de urine. Vermijd parfums, sprays, verf, kookluchtjes en stof.

Vragen?

Neem gerust contact op met ons op: [email protected]

Drs. Robin Holle
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl