Wist u dat uw hond, kat of paard – net als mensen – een voorkeur kan hebben voor links of rechts? Dit noemen we lateralisatie. Het lijkt misschien een grappige eigenschap, maar pootvoorkeur kan u veel vertellen over de hersenen, het gedrag én het welzijn van uw dier. Hier laten we zien hoe u deze voorkeur herkent en waarom het nuttig is om te weten.
Wat is lateralisatie?
Lateralisatie betekent dat de linker- of rechterhersenhelft dominanter is. Dit komt bij mensen tot uiting in bijvoorbeeld linkshandigheid. Bij dieren zien we iets soortgelijks: sommige honden geven liever hun rechterpoot, terwijl andere met links starten bij het lopen. Ook katten en paarden laten dit gedrag zien.
Hoe herkent u links- of rechtspotigheid?
U kunt zelf eenvoudig observeren of uw dier een voorkeur heeft. Let op de volgende gedragingen:
-
Poot geven: Welke poot reikt uw hond of kat standaard aan?
-
Start bij lopen: Met welke poot zet uw dier de eerste stap?
-
Draairichting: Draait uw dier makkelijker linksom of rechtsom?
-
Spelen: Welke poot gebruikt uw dier om een speeltje vast te houden of ergens naar te slaan?
Zelftest: Herhaal een eenvoudige handeling, zoals poot geven, tien keer en noteer welke poot wordt gebruikt. De poot die minstens zes keer wordt ingezet, is waarschijnlijk de voorkeurskant.
Voor deze observaties kunt u bijvoorbeeld gebruikmaken van interactief speelgoed zoals de Country Dog Bouncer Trekveerspeeltje voor honden of de AFP Snowball Lam voor katten. Zo kunt u op een speelse manier ontdekken welke poot uw dier het liefst gebruikt.
Wat zegt de wetenschap over pootvoorkeur?
In een invloedrijke studie observeerde gedragsonderzoeker Dr. Deborah Wells het pootgebruik van honden in dagelijkse situaties. Ze ontdekte dat honden, net als mensen, een consistente voorkeur ontwikkelen voor hun linker- of rechterpoot. Deze voorkeur hangt samen met hersendominantie en kan ook iets zeggen over hoe een dier reageert op stress of prikkels.
Wetenschappelijke bron: Wells, D. L. (2003). Lateralised behaviour in the domestic dog, Canis familiaris. Behavioural Processes, 61(1–2), 27–35. Bekijk de studie op ScienceDirect
De studie toont aan dat deze voorkeuren niet willekeurig zijn, maar neurologisch bepaald en dus relevant bij training, gedragstherapie en welzijnsbeoordeling.
Waarom is dit nuttig om te weten?
Het kennen van de dominante poot van uw dier biedt praktische voordelen:
-
Gerichte training: Als u weet welke kant dominant is, kunt u oefeningen hierop afstemmen. Dit leidt tot sneller leren en minder frustratie.
-
Blessurepreventie: Dominante kanten worden vaker belast. Bij sporthonden of werkpaarden helpt deze kennis om overbelasting of blessures te voorkomen.
-
Gedrag beter begrijpen: Pootvoorkeur hangt soms samen met temperament, zoals neiging tot angst of impulsiviteit. Dit kan helpen bij gedragsanalyse.
Lateraliteit bij katten en paarden
Niet alleen honden hebben een voorkeur voor links of rechts. Ook bij katten is vastgesteld dat ze een dominante poot kunnen hebben bij bijvoorbeeld het grijpen van speeltjes of bij het beklimmen van meubels. Bij paarden wordt de voorkeurskant zichtbaar in het starten van bewegingen of bij het nemen van hindernissen.
In alle gevallen geldt dat inzicht in deze voorkeur helpt bij training, revalidatie en gedragsbegeleiding.
Uw dier beter ondersteunen
Links- of rechtspotigheid bij dieren is meer dan een leuk weetje. Het biedt waardevolle inzichten in gedrag, leervermogen en welzijn. Door goed te observeren en deze voorkeuren te herkennen, kunt u uw dier beter begeleiden, trainen en ondersteunen.
Vragen?
Neem gerust contact op met ons op: [email protected]
Thuisbezorgservice: www.dierapotheker.nl
